- Αδελαΐδα
- I
Όνομα ιστορικών προσώπων.1. Σύζυγος του βασιλιά της Ιταλίας Λοθάριου B’ (947-949) και έπειτα του αυτοκράτορα Όθωνα Α’ (951-973). Όταν πέθανε ο Όθων, άσκησε καθήκοντα αντιβασίλισσας έως την ενηλικίωση του γιου της Όθωνα Γ’ (983-993). Ακολούθως αποσύρθηκε σε μοναστήρι, όπου έμεινε έως τον θάνατό της (999). Ανακηρύχθηκε αγία από τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία. Τιμάται στις 16 Δεκεμβρίου, κυρίως στη Σαξονία της Γερμανίας.2. Δεύτερη σύζυγος του βασιλιά της Γαλλίας Λουδοβίκου του Τραυλού, με τον οποίο απέκτησε το 879 τον Κάρολο Γ’ τον Απλό. Το παιδί γεννήθηκε μετά τον θάνατο του πατέρα του. Την Α. αρνήθηκε να στέψει βασίλισσα ο πάπας Ιωάννης H’.3. Πολωνή πριγκίπισσα, αδελφή του ηγεμόνα της Πολωνίας Μιεζλάου Α’ (960-992). Παντρεύτηκε τον πρίγκιπα της Ουγγαρίας Γκέζα και υπήρξε μητέρα του αγίου Στεφάνου.4. Α. ή Άλιξ της Σαβοΐας (;-1154). Σύζυγος του Λουδοβίκου ΣΤ’ του Παχύ, βασιλιά της Γαλλίας. Παντρεύτηκε σε δεύτερο γάμο τον Ματθαίο ντε Μονμορανσί. Τελικά αποσύρθηκε στο αβαείο της Μονμάρτης, που είχε ιδρύσει το 1134, στο οποίο και πέθανε.5. Πριγκίπισσα (1777 – 1847) της Ορλεάνης. Αδελφή του Λουδοβίκου-Φιλίππου, βασιλιά της Γαλλίας, του οποίου υπήρξε πολύτιμος σύμβουλος.6. Γερμανίδα πριγκίπισσα (1792 – 1849) από τον βασιλικό οίκο του Σαξ-Μαΐνινγκεν. Το 1818 παντρεύτηκε τον βασιλιά της Αγγλίας Γουλιέλμο Δ’.7. Α. Μαρία (1732 – 1800). Κόρη του βασιλιά της Γαλλίας Λουδοβίκου IE’. Ο πατέρας της την αγαπούσε για το σπινθηροβόλο πνεύμα της και, αστειευόμενος, την ονόμαζε Μαντάμ Τορσόν (πατσαβούρα). Η προσωπογραφία της φιλοτεχνήθηκε από τον Γάλλο ζωγράφο και ακαδημαϊκό Νατιέ και βρίσκεται στο Μουσείο των Βερσαλιών.8. Α. της Έσσης. Κόρη του δούκα της Έσσης, Ερρίκου του Σιδηρού. Παντρεύτηκε τον βασιλιά της Πολωνίας Καζίμιρο Γ’ τον Μεγάλο. Ο Καζίμιρος την εξόρισε στο Ζάρνοβιτς, όπου έμεινε 15 χρόνια. Επέστρεψε στην πατρίδα της λίγο πριν από τον θάνατό της.II(Adelaide). Πόλη (1.046.000 κάτ. το 2000) της Αυστραλίας, πρωτεύουσα της ομόσπονδης πολιτείας της νότιας Αυστραλίας. Την ίδρυσαν το 1836 Άγγλοι άποικοι κοντά στον ποταμό Τόρενς, που ήταν η πρώτη πηγή νερού, λίγα χιλιόμετρα από την ανατολική ακτή του κόλπου του Αγίου Βικεντίου. Η γονιμότητα των γύρω πεδιάδων, η εύκολη πρόσβαση στο εσωτερικό και το μεσογειακού τύπου κλίμα, την ανέδειξαν γρήγορα σε εμπορική, πολιτιστική και πολιτική πρωτεύουσα της πολιτείας. Σήμερα η Α. είναι εξαγωγικό κέντρο των προϊόντων της γύρω περιοχής και της κοιλάδας του Μάρεϊ. Έχει επίσης πολλές βιομηχανίες: συναρμολόγησης αυτοκινήτων, γεωργικών μηχανημάτων και εργαλείων, υφαντουργικές, επίπλων και τροφίμων.Η πολεοδομική μορφή της Α., που ο ποταμός Τόρενς τη χωρίζει σε δύο μέρη, βόρεια και νότια, χαρακτηρίζεται από μεγάλα πάρκα, πλατιές παράλληλες λεωφόρους, με ωραίες δενδροστοιχίες και σύγχρονα κτίρια. Έχει λιμάνι με σύγχρονες εγκαταστάσεις και ένα άρτιο αεροδρόμιο. Με το εσωτερικό συνδέεται οδικώς και σιδηροδρομικώς. Από το 1876 είναι έδρα πανεπιστημίου και έχει, επίσης, τεχνολογικό ινστιτούτο, μουσεία και πινακοθήκη. Στην Α. κατοικεί περίπου το 70% του πληθυσμού της Ν Αυστραλίας.III
Φωτογραφία της Αδελαΐδας από δορυφόρο της NAΣA, τον Μάιο του 1996, από ύψος 287 χλμ. Διακρίνεται η πόλη, στο στόμιο του κόλπου του Αγίου Βικεντίου, και ΝΑ της πόλης (στο κάτω μέρος) μια φωτιά σε ορεινή τοποθεσία της ευρύτερης περιοχής (φωτ. NASA, earth.jsc.nasa.gov).
(Αστρον.). Αστεροειδής που επισημάνθηκε στις 21 Οκτωβρίου 1908. Το φαινόμενο μέγεθός του είναι ίσο πρός 15,4 ενώ αν βρισκόταν σε απόσταση μιας αστρονομικής μονάδας από τον Ήλιο και από τη Γη θα είχε φαινόμενο μέγεθος 13,2.
Dictionary of Greek. 2013.